SWOT ANALİZİNE ANALİTİK BİR YAKLAŞIM

SWOT analizi hangi konuda karar verilecek olursa olsun her karar öncesinde kullanılabilecek bir tekniktir. Ağırlıklı olarak pazarlamada kullanılsa da işletmeciliğin her disiplininde kullanılabilir. Sadece işletmecilikte değil deyim yerindeyse “karşıdan karşıya geçerken” dahi kullanılması mümkündür. Bir kararı etkileyecek bütün faktörlerin derli toplu bir şekilde gözden geçirilmesi ve yorumlanması isabetli karar almayı kolaylaştırır. Bu nedenle vazgeçilmez ve temel bir yönetim tekniğidir.

Ancak SWOT analizini doğru yapabilmek için karar konusu ile ile ilgili faktörleri belirlemek ve bunu doğru yorumlayabilmek gerekir. Bunun içinde bir referans noktası belirlenmesi gerekir. İşte bana sorulan soruda tam bu noktayla ilgilidir.

Öncelikle  analiz konusundan bağımsız olarak temel bir yaklaşım aşağıda verilmiştir.

(S:Güçlü Yanlar, W:Zayıf Yanlar, O:Fırsatlar, T:Tehditler)

	S	W	O	T
Referans	İçsel	İçsel	Dışsal	Dışsal
Zaman	Bugün	Bugün	Gelecek	Gelecek

 

Bu tablo, faktörlerin nerede aranacağını göstermektedir. SW genellikle analiz konusunun içsel süreçleri ile ilgilidir. Ve en önemlisi bugüne dairdir. OT ise dışsal süreçler, şartlar ve çevre ile ilgilidir. Yani OT’i tespit için analiz konusunun çevre şartlarına bakmak gerekir. Ve OT genellikle gelecekle ilgilidir.

Önemli bir konuda OT’nin orta ve uzun vadede SW’i pozitif veya negatif olarak etkileyecek faktörler olduğudur. Dolayısı ile OT’e dahil edilecek faktörler için SW’i gelecekte etkileyecek faktörler arasından seçilmelidir.

Ancak bu yaklaşımın genel bir perspektif olduğu analiz konusuna göre değişkenlikler olabileceği unutulmamalıdır.  Yani matematiksel bir kesinlik söz konusu değildir.

Bartın’ın SWOT Analizi;

Sorumuz bir fabrika kurmak üzere olan bir işletme bir kaç alternatif lokasyon arasında Bartın’ı da değerlendirmesi üzerinedir. Dolayısı ile Bartın’ın alternatif lokasyonlara göre rekabetçi gücü tespit edilmelidir.

Böyle bir durumda amaç,  bu şirketin Bartın’da kurulması durumunda sahip olacağı avantaj ve dezavantajları değerlendirilmesidir.

Analize şu soruyla başlanmalıdır: Bir fabrika yeri seçiminde ne önemlidir? Bu soruya vereceğimiz cevaplar  Swot için referans noktası olacak. Bu durumda iki kriter öne çıkar.

·       Sürdürülebilir bir üretim yapısına sahip olmalı:

·       Rekabetçi avantajlar vermeli (maliyet avantajı vb)

Bu iki kriteri etkileyecek faktörler ise aşağıdaki tabloda gruplandırılmıştır.

Sürdürülebilir bir üretim yapısına sahip olmalı:	Rekabetçi avantajlar vermeil (maliyet avantajı vb)
Hammadde tedarik zinciri	Hammadde kaynaklarına yakınlık/varlığı
Lojistik çeşitlilik (karayolu,denizyolu,demiryolu)	Pazara yakınlık
Nitelikli işgücü varlığı ve sürekliliği	Lojistik çeşitlilik (karayolu,denizyolu,demiryolu)
Alternatif enerji çeşitlerinin varlığı	Alternatif enerji çeşitlerinin varlığı
Sürdürülebilir enerji tedariği	Enerji maliyetleri
Atık yönetimi ve maliyetleri	Devlet Teşvikleri vb
Doğa/iklim şartları
Devlet Teşvikleri vb

 

Bir sonraki aşamada bu faktörler içsel/dışsal ve bugün/gelecek olarak ayrıştırılmalıdır. Bu ayrıştırma aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Bazı faktörler gri alanda bulunabilir. Yani hem içsel hem dışsal ve hem bugün hem gelecek altında toplanabilir.

Bu faktörler içinden içsel ve bugün kapsamında olanlar Bartın’ın SW’ini, dışsal ve gelecek kapsamında olanlar Bartın’ın OT’ini bize verecektir.  

BUGÜN	GELECEK	KRİTER	İÇSEL	DIŞSAL
EVET		Hammadde kaynaklarına yakınlık/varlığı	EVET
EVET	EVET	Hammadde tedarik zinciri	EVET	EVET
EVET		Pazara yakınlık	EVET
EVET	EVET	Lojistik çeşitlilik (karayolu,denizyolu,demiryolu)	EVET
EVET	EVET	Nitelikli işgücü varlığı ve sürekliliği	EVET
EVET	EVET	Alternatif enerji çeşitlerinin varlığı	EVET	EVET
EVET	EVET	Sürdürülebilir enerji tedariği		EVET
EVET		Enerji maliyetleri	EVET
EVET		Atık yönetimi ve maliyetleri	EVET
EVET	EVET	Devlet Teşvikleri vb	EVET	EVET

 

Bu kriterlerin karşılığı Bartın’da varsa Bartın için bir güç unsuru söz konusudur. Yoksa Bartın için bir zayıflık vardır.

Güçlü ve zayıf yönler mevcut-fiili şartlarda var olan kriterleri tanımlar. Yani bugün için ya vardır, ya yoktur. Varsa güçlü, yoksa zayıf yan olur.

Bu kriteleri orta ve uzun vadede  pozitif yönde etkileyecek faktörler varsa Fırsatlardan, negatif yönde etkileyecek faktörler varsa tehditlerden bahsedebiliriz. Pozitif faktörler güçlendirici yönde, negatif faktörler ise zayıflatıcı yönde etkide bulunur.